(Voor)lezen helpt niet alleen bij de taalontwikkeling maar het biedt zo veel meer aan kinderen. Positieve voorleeservaringen stimuleren het leesplezier en het leesgedrag van kinderen. Dat effect is tot ver na de basisschool merkbaar. Door in boeken te duiken wordt de fantasie geprikkeld, begrijpen kinderen de wereld om hen heen beter, leren ze zich verplaatsen in een ander en genieten ze van 1 op 1 aandacht van ons of van jou als ouder.
Voorlezen aan een baby en dreumes
Baby’s willen van kleins af aan al communiceren met ons, door geluid te maken, te brabbelen, te huilen en te lachen. Zo maken ze ons duidelijk wat ze willen. Om de taalontwikkeling te stimuleren gebruiken we op de baby- en dreumesgroepen vaak boekjes om naar plaatjes te kijken, een liedje te zingen en dingen aan te wijzen. Hiermee stimuleren we de taal- en spraakontwikkeling van de kinderen en creëren we tegelijk een 1 op 1 moment.
Voel– en knisperboekjes en interactieve boekjes van verschillende materialen nodigen kinderen uit om een bladzijde om te slaan en verder te ontdekken. Zwart wit boekjes zijn bij de allerkleinsten favoriet. Dit lijkt misschien wat saai, maar voor een baby zijn deze boekjes juist erg aantrekkelijk. Pasgeboren baby’s zien de wereld in zwart wit en ook daarna is zwart wit het contrast dat ze het beste kunnen zien.
Voor dreumesen zijn illustratie-boeken favoriet. Ze begrijpen vaak het verhaal achter een plaatje en leren langzaam dat een verhaal op verschillende bladzijden wordt verteld. Het is belangrijk om dreumesen extra tijd te geven om op woorden te komen en vragen te stellen. Korte verhaaltjes werken in deze leeftijdsfase dan ook het beste.
Boekentips voor baby’s en dreumesen
Milo ziet de wereld in zwart/wit – Rowena Blyth
Kiekeboe! – Giuliano Ferri
Boe! – Vitataal (dreumes)
Gonnie en vriendjes in ganzenpas – Olivier Dunrea (dreumes)
Tekst gaat verder onder afbeelding.
Voorlezen aan een peuter
Peuters genieten van de vele manieren waarop zij taal kunnen gebruiken. Daarom bedenken we bij Kindergarden regelmatig een groepsverhaal of lezen we een eenvoudig verhaal voor die de taal tot leven laat komen. Rijmpjes, fantasiesverhalen en ‘waarom-vragen’ zijn favoriet bij peuters. Vanaf 3 jaar kunnen de verhaaltjes al wat moeilijker zijn. Eenvoudige teksten met rijm en veel herhaling zijn een aanrader. Je kind gaat dan vaak actief meepraten en teksten zijn vaak voorspelbaar.
Bij kinderen is het belangrijk om plaatjes in een boek goed lang te laten zien, soms wel 2 keer. Kinderen hebben de tijd nodig om te verwerken wat net aan hen is voorgelezen en kunnen zich pas daarna focussen op het plaatje. Ook is het goed om de kinderen vragen te stellen tijdens het voorlezen om te kijken of ze het verhaal goed kunnen volgen.
Actief voorlezen
Voorlezen is vaak onderdeel van het avondritueel en een fijn boekje brengt natuurlijk rust. Maar wacht niet altijd met voorlezen tot het naar bed gaan. Voor actief lezen zijn ze dan namelijk vaak te moe. Kies een fijn moment op de dag uit dat je samen met je kind een boek induikt. Voorlezen kan namelijk overal. Natuurlijk op de rand van het bed maar ook in bad, op de bank of in de auto. Als er maar rust is en jij en je kind er zin in hebben. Pas dan ontstaat er een prettige leessfeer.
Boekentips voor peuters
De leeuw in de muis – Rachel Bright
Twee vechtende eekhoorntjes – Rachel Bright
Afrikaanse muziek – Magali Huche
De ridder zonder billen – Levina van Teunenbroek
Lezen met een schoolkind
Ook de BSO kinderen bieden we een plek waar ze zelf kunnen lezen of waar wij de kinderen voorlezen. Dit blijft belangrijk, ook wanneer een kind zelf al kan lezen. Ze blijven leren van jouw intonatie, uitspraak, jouw woordenschat en zinsopbouw. Ook is het goed voor de kinderen om te leren luisteren, omdat dit helpt bij het opbouwen van hun concentratie.
Voorlezen en lezen helpt een kind de wereld om hen heen beter te begrijpen, om sociaal een stapje verder te komen, om beter te worden in het verwoorden van hun ideeën en gevoelens en om nieuwe kennis en inzichten te verwerven. Ook helpen boekjes wanneer er iets belangrijks gebeurt in het leven van een kind zoals de geboorte van een broertje of zusje, een overlijden van een opa of oma of een eerste zwemles. Het helpt een kind om om te gaan met hun emoties en indrukken en ze leren dat andere mensen ook gevoelens hebben waardoor ze zich beter gaan inleven.
Boekentips voor BSO kinderen
Alfabet – Charlotte Dematons Joris puzzelt een dino – Harmen van Straten De Gorgels – Jochem Myjer Alle hens aan dek – Bette Westera Aan de kant, ik ben je oma niet! – Bette Westera Bedtijdverhalen voor rebelse meisjes – Francesca Cavallo
Naar de bieb!
Wat we vaak horen van ouders is dat ze weer helemaal de bibliotheek hebben teruggevonden sinds ze kinderen hebben gekregen. Het is er vaak lekker rustig en je kind kan zelf zijn of haar boekjes uitkiezen. Dit is heel belangrijk want een boekje dat een kind zelf kiest, zorgt vaak voor een intrinsieke motivatie bij het kind om het verhaal te gaan ontdekken. Kijk wel even mee of het niveau goed gekozen is, want een te moeilijk of te makkelijk boek werkt uiteindelijk niet.
Tot slot wat tips voor het lezen:
- Houd bij baby’s en dreumesen voornamelijk zelf het boek vast en houd je kind op schoot. Zo leren ze om rustig om te gaan met boeken en niet alles kapot te scheuren.
- Boeken met afbeeldingen (echte foto’s) uit het dagelijks leven helpen bij het leren benoemen van dingen.
- Kinderen houden van herhaling en willen vaak een verhaal of boek wel 10 keer horen of lezen. Laat dat ook zeker toe, maar biedt af en toe ook wat nieuws aan.
- Wanneer een kind zijn aandacht verliest, stop dan met voorlezen en stel het uit tot een ander moment.
- Dreumesen en peuters zijn dol op prentenboeken. In een prentenboek kan alles! De fantasie in deze boeken is vaak grenzeloos. Bij deze leeftijd is het belangrijk om ze veel ruimte te geven om te reageren op het verhaal en ga in op deze reacties. Dat stimuleert meteen de spraakontwikkeling. Stel hierbij veel eenvoudige vragen.
- Benoem de dingen zoals ze zijn, een hond is geen woef woef en een ambulance is geen tatu. Prima als een kind het wel een andere naam geeft, maar geef zelf constant het werkelijke woord terug. Hierdoor wordt de woordenschat van een kind steeds uitgebreid.
- Waar kinderen ook gek op zijn, is een boekje met foto’s van alle mensen in zijn leven. Compacte fotomapjes zijn in dit geval perfect omdat ze enigszins bestand zijn tegen de grijpgrage knuistjes van je kind. Bij de oudere kinderen kunnen er dan hele verhalen ontstaan over hun leven thuis. De allerkleinsten herkennen de afbeeldingen en zullen gaan benoemen en aanwijzen.
Veel (voor)leesplezier en ben je benieuwd naar onze kinderdagverblijven of buitenschoolse opvang? Kijk eens of Kindergarden bij jou in de buurt zit!
